De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 actief handhaven op de Wet DBA. Opdrachtgevers en zzp’ers moeten hun werkrelaties zorgvuldig controleren en aanpassen om naheffingen en boetes te voorkomen.

De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 actief handhaven op de Wet DBA. Opdrachtgevers en zzp’ers moeten hun werkrelaties zorgvuldig controleren en aanpassen om naheffingen en boetes te voorkomen. Onze ZZP-risico-scan kan hierbij helpen.

Met de recente aankondiging dat het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 komt te vervallen, staan zowel opdrachtgevers als zzp’ers voor nieuwe uitdagingen en kansen. Het einde van het handhavingsmoratorium betekent dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 weer actief gaat handhaven op schijnzelfstandigheid.

Door het handhavingsmoratorium van de afgelopen jaren was de Belastingdienst de afgelopen jaren terughoudend met het handhaven van de Wet DBA, die in 2016 werd ingevoerd om schijnzelfstandigheid aan te pakken. Schijnzelfstandigheid ontstaat wanneer werkzaamheden formeel worden uitgevoerd als zelfstandige, terwijl de arbeidsrelatie feitelijk een dienstbetrekking is.

Gevolgen van schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheid brengt risico’s met zich mee voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers/zzp’ers.

Bij herkwalificatie van de arbeidsrelatie kunnen beide partijen te maken krijgen met naheffingen en boetes van de Belastingdienst en/of het UWV en/of pensioenfondsen.

Een zzp’er die als werknemer wordt aangemerkt, kan aanspraak maken op werknemersbescherming zoals ontslagbescherming, recht op loondoorbetaling bij ziekte en veelal pensioenopbouw.

Met een verjaringstermijn van vijf jaar kunnen de kosten voor opdrachtgevers oplopen tot tienduizenden euro’s per jaar.

Recente en te verwachten ontwikkelingen

1. Einde aan terughoudendheid: vanaf 1 januari 2025 zal de Belastingdienst weer actief handhaven op alle gevallen van schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat zowel opdrachtgevers als zzp’ers zich moeten voorbereiden op mogelijke controles, boekenonderzoeken, bedrijfsbezoeken en andere handhavingsacties.

2. Verscherpte handhaving in risicovolle sectoren: de Belastingdienst heeft aangekondigd strenger op te treden in bepaalde risicovolle sectoren, zoals de zorg en de bouw, waar schijnzelfstandigheid vaker voorkomt en de kans op misbruik groter is.

3. Nieuwe wetgeving in de maak: het kabinet werkt aan nieuwe wetgeving die de Wet DBA zal vervangen. Deze wetgeving moet duidelijkheid bieden over de criteria die bepalen wanneer iemand een zelfstandige is en wanneer er sprake is van een dienstverband. De verwachting is dat deze wet in 2026 in werking treedt, maar de details zijn nog in ontwikkeling.

4. Recente jurisprudentie: in diverse situaties is de afgelopen periode door rechters (inclusief de Hoge Raad) aangegeven welke criteria van belang zijn om vast te stellen of er sprake is van schijnzelfstandigheid. Deze rechters hebben ook in meerdere gevallen geconcludeerd dat er sprake was van schijnzelfstandigheid en de betreffende zzp’ers dus in loondienst waren/zijn, met alle gevolgen van dien.

Wat betekenen deze ontwikkelingen voor zzp’ers?

Met het vervallen van het handhavingsmoratorium en de aanmerkelijk grotere kans op controles en handhavingsacties van de Belastingdienst, is het belangrijk voor zowel opdrachtgevers als zzp’ers om ervoor te zorgen dat hun werkrelatie voldoet aan de criteria voor zelfstandigheid. Dit vereist enerzijds dat overeenkomsten de juiste juridische bepalingen bevatten en zeker ook anderzijds in lijn zijn met de dagelijkse praktijk van de uitvoering van de opdracht.

Tips voor opdrachtgevers en opdrachtnemers

Blijf op de hoogte: houd via onze website de ontwikkelingen rondom de Wet DBA en de nieuwe wetgeving over schijnzelfstandigheid nauwlettend in de gaten.

Controleer overeenkomsten: zorg dat de overeenkomsten met zzp’ers juridisch correct zijn en voldoen aan de eisen voor zelfstandigheid. Controleer of de afspraken ook in de praktijk worden nageleefd of dat er wijzigingen moeten worden aangebracht.

Advies inwinnen: overweeg om juridisch en/of fiscaal advies in te winnen om zeker te zijn dat de werkrelaties voldoen aan de geldende regels en om voorbereid te zijn op de veranderingen per 2025.

ZZP-risico-scan voor opdrachtgevers

Opdrachtgevers moeten dus nu al in actie komen om hun ZZP-populatie goed in kaart te brengen. Welke zzp’ers zijn er actief (rechtstreeks ingehuurd, via een intermediair of online platform)? Welke situaties en afspraken zijn er? Wat zijn de risico’s en welke maatregelen moeten worden genomen om die risico’s te reduceren?

Onze ZZP-risico-scan helpt opdrachtgevers om de risico’s duidelijk in kaart te brengen en vervolgens de benodigde acties te nemen:

Inventarisatie: het in kaart brengen van alle ingehuurde zzp’ers en de bijbehorende contracten en afspraken.

Analyse: een grondige analyse van de huidige situatie.

Beoordeling van de risico’s: identificeren van mogelijke risico’s van schijnzelfstandigheid.

Advies voor risicomitigatie: concrete aanbevelingen om risico’s te verminderen en compliant te blijven met de regelgeving.

Conclusie

Het vervallen van het handhavingsmoratorium per 1 januari 2025 markeert een nieuwe fase voor opdrachtgevers die werken met zzp’ers. Hoewel dit onzekerheid kan veroorzaken, biedt het ook de mogelijkheid om werkrelaties te versterken en te professionaliseren. Met de juiste voorbereiding en kennis kunnen opdrachtgevers succesvol door deze veranderingen navigeren en zorgen voor stabiele samenwerkingen met zzp’ers die compliant zijn. Voor opdrachtgevers is het dus belangrijk om hun organisatie te beschermen en ervoor te zorgen dat voldaan is en wordt aan huidige en toekomstige wetgeving. Om de risico’s van schijnzelfstandigheid zoveel mogelijk te reduceren doen opdrachtgevers er verstandig aan om op korte termijn actie te ondernemen. Dat kan door te starten met onze ZZP-risico-scan!

Wil je meer informatie over zzp’ers en schijnzelfstandigheid, de aankomende wetgeving, de handhaving door de Belastingdienst, mogelijke gevolgen van en boetes bij schijnzelfstandigheid, de gebruikte overeenkomsten of over onze ZZP-risico-scan? Neem dan gerust contact op, wij helpen je graag verder!